Bu yöntem 1970li yıllarda Japonya’da geliştirilmiştir. Kalıp
malzemesi olarak bağlayıcı içermeyen
ince
taneli kuru kum kullanılır. Sızdırmazlık, model yüzeyinin ince,
plastik bir filmin ısıtılarak kaplanmasıyla sağlanır.
Bu
filmin uygulanmasından sonra eklenen kum hafif bir titreşim
uygulandıktan sonra vakumun etkisiyle sıkıştırılarak
derece oluşturulmuş olur. Derecenin üst yüzeyi de filmle
kaplandıktan sonra vakum uygulanmaktayken
derece kaldırılır. Bu yöntemle hazırlanan iki derece vakum hala
uygulanmaktayken birleştirilir
ve
döküm işlemi uygulanır. Katılaşma süreci sonunda vakum
kaldırılınca kum, bağlayıcı içermediğinden
kolayca dağılır. Bu yöntemin çeşitli avantajları vardır, bunlar;
·
Kalıbın kolay dağılması sayesinde karmaşık
tasarımların bile sorunsuzca ve bozulmadan kalıptan
çıkarılabilmesi
·
Homojen derece içi sertliği sayesinde boyut
hassasiyetinin yüksek olması
·
Döküm yüzeyinin çok düzgün olması
·
Kalıp boşluğunun plastik filmle kaplı olması
sayesinde kalıp içinde erimiş malzemenin akıcılığının yüksek
olması
·
Kalıp hazırlama ve bozmada mekanik işlemlerin
olmaması sayesinde gürültüsüz,
konforlu bir kalıp
hazırlama-bozma süreci olması
·
Döküm gazlarının vakum sistemiyle kum taneleri
arasından geçerek emilmesi ve
çalışma ortamına
bu
gazların yayılmaması
·
Herhangi bir tip model kullanılabilmesi
·
Bağlayıcı masrafı olmaması
·
Az sayıdaki üretimlerde (prototip gibi) yüksek
ekonomi
Yukarıda anlatılan kum ile hazırlanan derecenin yanı sıra, aynı
avantajlara sahip, silikon kalıplama denilen
bir
vakumlu kalıplama yöntemi daha vardır. Silikon Kalıplama (RTV
Vacuum Casting)
teknolojisi sayesinde,
eldeki numuneden veya üretilen bir prototipten aynı gün
içerisinde hazırlanabilen silikon kalıplara vakumlu
ortamda poliüretan malzemeler dökülebilmektedir. Pek çok çeşidi
olan poliüretan malzemeler sayesinde,
imalat sanayiinde kullanılan pek çok
plastik malzemeyi simüle edip
mekanik özelliklerini sağlayabilmektedir.
Ayrıca şeffaf ve değişik renklerde parçalar üretmek de
mümkündür.
Her
yöntemde olduğu gibi bu yöntemin de bazı dezavantajları vardır.
Bunlar;
·
Ana model 15-20 defa kullanılabilir, bu sayıdan
sonra yeni ana model üretimi gerektiğinden ve yeni ana model
üretiminin
de uzun sürmesi nedeniyle efektif ve ekonomik imalat yapabilmek
için 20 ve katları adette imalat yapılmalıdır
·
Vakum, ekstra bir kuvvete sebep olduğundan ince
kesitler kırılabilir veya deforme olabilir.
Vakumlu kalıplama yöntemi hızlı prototip üretmede, hassas yüzey
kalitesine sahip elemanlarda, karmaşık
tasarımlı, çok büyük boyutlu olmayan (maksimum 65-70cm civarında
boyutlar) parçalarda kullanılır.